عرفان اکبری نوازنده , آهنگساز , تنظیم کننده و مهندس صدا در طی سالها فعالیت در حوزه موسیقی با کسب دانش روز صداسازی و پروداکشن ضمن تحصیل به انجام امور استودیویی از قبیل تولید صدا , پروداکشن , ضبط صدا ,صدابرداری , صداگذاری , میکس و مسترینگ به دیگر هنرمندان به مهارت و تجربه رسیده است که میتواند این تجربیات را با علاقمندان جوانی که قصد ورود به صحنه موسیقی و صدا دارند , به اشتراک بگذارد .

در این مقاله که قسمت اول آن را میخوانید وی از اهمیت پروداکشن و صدا در موسیقی گفته است که امیدواریم برای کاربران گرامی مفید واقع شود :

وقتی صحبت از یک آهنگ  میشه چه مواردی براتون اهمیت داره که بتونید به اون گوش بدید ؟ اون اثر رو دوست داشته باشید ؟ یا حتی ساند ترک تمام عمرتون بشه…؟؟  چه چیزی آهنگ Get Lucky  از گروه Daft Punk اینقدر خاص میکنه؟  چطور میشه آهنگ Harvest  از گروه  Opethاینقدر گوش دادنی باشه؟؟

 سبکش، شعر یا Lyrics، ملودی، صدای خوانندش، ریتم و ریف هاش…؟

تمام این موارد در خلق یک اثر موسیقایی خوب مهمه ، ولی اگر همه ی  این المان ها که بهش اشاره کردیم تنظیم خوبی نشده باشه و تناسب صدایی بین ساز های مختلف به درستی انجام نشده باشه و مخصوصا ضبط صدای خوبی نداشته باشه کل آهنگ تحت تاثیر این مسئله قرار میگیره و حتی اگر بهترین ریف و ملودی و Lyrics رو هم داشته باشه، در بهترین حالت بیشتر از یکی دو بار به اون آهنگ گوش نخواهید داد.

در این سری مقالات سعی دارم که شما رو با مراحل تولید یک اثر موسیقی و نکاتی که باید در طی این مراحل مورد توجه قرار بگیره و لحاظ بشه تا به یک خروجی با کیفیت و استاندارد برسیم آشنا کنم. با من همراه باشید تا مقوله ی صدا به خصوص در موسیقی رو بهتر بشناسیم.

 

تولید یک آهنگ یا یک آلبوم موسیقی چند مرحله داره:

1-ایده اولیه : یک ملودی، یک ریف یا یک چرخه آکورد در ذهن موزیسین شکل میگیره و روی ساز پیاده میشه.

2- آهنگسازی : ساختن آکوردها و یا هماهنگ کردن آکورد ها و ریف ها با ملودی آهنگ.

3- تنظیم و ارکستراسیون : انتخاب سازبندی و فرم و روند آهنگ ، تقسیم ملودی ها و ریتم ها بین ساز ها، همچنین انتخاب جنس صدا ها، تعیین داینامیک ها و…

4- ضبط آهنگ  ((Audio Recording

5- میکسینگ (Mixing)

6- مسترینگ (Mastering)

 

گزینه های 1 و 2 بیشتر به خود آرتیست ،  ذوق و سلیقه و احساس و دانش موسیقیاییش داره. ما در این سری مطالب در مورد 3 مرحله ی : ضبط صدا ، میکس و مسترینگ بیشتر صحبت خواهیم کرد که بخش های فنی و مهم تولید موسیقی هستند. در ذهن بیشتر افراد مخصوصا موزیسین ها  باور غلطی جا افتاده که کیفیت یک آهنگ در مرحله میکس صدا تعیین میشه یا شکل میگیره…!! که احتمالا خیلی هاتون با این جمله ی بین المللی آشنا هستید :  ” توی میکس درست میشه… “

حقیقتش اینه که نه! توی میکس هیچ چیز درست نمیشه… اگر ما ورودی با کیفیت و خوبی داشته باشیم در مرحله میکس بهتر میشه و خوش صدا تر میشه ولی اگر صدا های دریافتی به شکل خوبی اجرا نشده باشن، با کیفیت و دقت پایینی ضبط شده باشن و ایراد فنی داشته باشن در مرحله ی میکس بهتر که نمیشن هیچ، بدتر و خرابتر میشن در نهایت یک خروجی بد و بی کیفیت خواهیم داشت . که نهایتا این ایرادات رو  از سمت مهندس میکس می بینند که رویکرد اشتباهی هست. در صورتی که مسئله از خیلی قبل تر آغاز میشه…

واقعیت اینه که تموم این مراحل بهم مربوط هستن، بیشتر از آنچه که فکرش رو بکنید. بیاید این چرخه رو از آخر به اول بررسی کنیم.

آخرین مرحله بخش پروداکشن، مسترینگ هست، برای این که مسترینگ و خروجی نهایی خوب و با کیفیتی داشته باشیم نیاز داریم که میکس صدا خوب انجام شده باشه.  برای داشتن یک میکس عالی و تمیز دو چیز اهمیت ویژه ای داره:

• تنظیم آهنگ
• ضبط با کیفیت ساز ها

لابد از خودتون میپرسید چرا تنظیم؟ چون بخش مهمی از صدادهی کل آهنگ و نوازنده ها به این بخش مربوط میشه مثل : توزیع متناسب نت ها در ساز ها تا تناسب فرکانسی برقرار بشه و از  تداخل فرکانسی جلوگیری بشه ، توجه به پارت های ساز های کوبه ای و بیس که نقش اساسی در ساختار آهنگ ها دارن، رعایت داینامیک ها در هر ساز همینطور در کل قطعه ، نوع اجرای نوازنده ها.توجه داشته باشید ضبط صدا از اهمیت بسیار بالایی برخورداره اما در عین اگر در بهترین استودیو دنیا و با بهترین مهندس صداهاتون رو با بالاترین کیفیت ضبط کنید ولی آهنگتون تنظیم ضعیف و غیر اصولی ای داشته باشه در مراحل بعدی که میکس و مسترینگ هستند باز هم به مشکل میخورید. اگر در تنظیم آهنگتون مشکل داره یا این کار رو بلد نیستید بهتره زیر نظر یک تنظیم کننده و یا یک Music Producer کار رو جلو ببرید.

 

 

تا اینجا با مراحل تولید یک اثر موسیقایی و اهمیتشون آشنا شدید. در مقالات بعدی قصد دارم در هر کدام از 3 مرحله آخر یعنی : ضبط صدا ، میکس صدا و مسترینگ ریز و دقیق تر بشم و مطالب و نکات مفیدی رو درباره این که چطور روی یک آهنگ مثل Wake me up when September ends یا  آلبوم ماندگار    The dark side of the moonتاثیر میذارن براتون بنویسم، منتظر بخش های بعدی اهمیت صدا در موسیقی باشید.

 

پایان بخش اول