تحلیل و بررسی فیلم In Time (2011)

تحلیل و بررسی فیلم In Time (2011)؛ وقتی زمان تبدیل به پول می‌شود

ایمان هژبر | نویسنده و پژوهشگر | شهریور ۱۴۰۴

معرفی فیلم

فیلم In Time محصول سال ۲۰۱۱ به کارگردانی اندرو نیکول (Andrew Niccol) است. اثری در ژانر علمی–تخیلی که با ترکیب یک ایده‌ی فلسفی و روایتی پر از تعقیب و گریز، توجه مخاطبان زیادی را جلب کرد. نیکول که پیش‌تر با فیلم Gattaca تبعیض ژنتیکی را نقد کرده بود، این بار سراغ موضوعی رفته که همه ما با آن درگیر هستیم: زمان.

در این فیلم، جاستین تیمبرلیک در نقش «ویلیام سالاس» و آماندا سیفرید در نقش «سیلویا» حضور دارند. دو شخصیتی که داستان شورش علیه یک نظام ناعادلانه را رقم می‌زنند.

جهان In Time جایی است که انسان‌ها پس از ۲۵ سالگی دیگر پیر نمی‌شوند، اما ادامه‌ی عمرشان وابسته به زمانی است که روی دستشان مثل یک ساعت دیجیتال ذخیره شده است. این زمان قابل خرید و فروش و انتقال است. ثروتمندان میلیون‌ها سال دارند و جاودانه‌اند، در حالی که فقرا برای به دست آوردن چند ساعت بیشتر، هر روز می‌جنگند.

این ایده استعاره‌ای آشکار از دنیای امروز است؛ جایی که سرمایه و پول تعیین می‌کند چه کسی در رفاه زندگی کند و چه کسی حتی برای زنده ماندن هم دچار بحران شود.

ویلیام سالاس، مردی فقیر است که ناگهان صاحب ثروتی عظیم از زمان می‌شود. او پس از آشنایی با سیلویا، دختر یک سرمایه‌دار، تصمیم می‌گیرد با ساختار ناعادلانه‌ی جامعه مبارزه کند. این زوج شورشی، زمان را از ثروتمندان می‌گیرند و میان فقرا پخش می‌کنند.

این روایت، یادآور قصه‌های کلاسیک «رابین هود» است؛ با این تفاوت که در دنیای آینده، دیگر خبری از طلا و جواهر نیست و همه چیز بر پایه‌ی زمان می‌چرخد.

اندرو نیکول فضایی سرد و مینی‌مال خلق کرده که تضاد طبقاتی را به‌خوبی نشان می‌دهد. مناطق فقیرنشین با رنگ‌های خشن و محله‌های ثروتمند با جلوه‌های لوکس نمایش داده شده‌اند.

ریتم سریع و پرتعلیق فیلم، مخاطب را مدام در حالت دلهره نگه می‌دارد. هر نگاه به ساعت روی دست شخصیت‌ها، ما را به یاد مرگ و محدودیت زمان می‌اندازد.

موسیقی فیلم؛ تپش ثانیه‌ها

موسیقی متن In Time توسط کریگ آرمسترانگ ساخته شده است. موسیقی پر از ریتم‌های تکراری و ضربان‌دار است؛ درست مانند تیک‌تاک ساعتی که رو به پایان است.

• در صحنه‌های تعقیب و گریز، موسیقی پرشتاب و تنش‌زا است.
• در لحظات احساسی، ملودی‌ها آرام‌تر می‌شوند اما همچنان اضطراب زمان را القا می‌کنند.

آرمسترانگ توانسته موسیقی‌ای بسازد که خودش به یک «شمارش معکوس» تبدیل می‌شود؛ گویی شنونده نیز همراه با شخصیت‌ها ثانیه‌ها را از دست می‌دهد.

نقاط قوت فیلم

• ایده‌ی نوآورانه و استعاره‌ی اجتماعی قوی.
• پیامی روشن درباره نابرابری و شکاف طبقاتی.
• ریتم پرانرژی و هیجان‌انگیز.
• موسیقی متن هماهنگ با فضای فیلم.

نقاط ضعف فیلم

• پرداخت سطحی ایده‌ی فلسفی.
• شخصیت‌پردازی محدود و قابل پیش‌بینی.
• گرایش به کلیشه‌های اکشن هالیوودی.

ارزش زمان در دنیای امروز

فیلم In Time هرچند در سطح یک شاهکار فلسفی قرار نمی‌گیرد، اما به مخاطب یادآوری می‌کند که زمان گرانبهاترین سرمایه‌ی انسان است. در دنیای معاصر که سرعت زندگی هر روز بیشتر می‌شود، ما لحظات خود را در هیاهوی کار و تکنولوژی از دست می‌دهیم.

پیام نهایی فیلم روشن است:

ما در جهانی زندگی می‌کنیم که زمان نه تنها برابر با پول، بلکه مهم‌ترین دارایی انسان است. دارایی‌ای که اگر آگاهانه از آن استفاده نکنیم، به‌سرعت از دست خواهد رفت.